БУРҲОНИДДИН ТЕРМИЗИЙ АСАРЛАРИНИНГ САЛЖУҚИЙЛАР ДАВРИДА ЯРАТИЛГАН ТАСАВВУФИЙ МАНБАЛАРГА ТАЪСИРИ
DOI:
https://doi.org/10.47390/SPR1342V4I12Y2024N36Ключевые слова:
Мовароуннаҳр, Онадўли, илму маърифат, манбашунослик, Термизий, Султон Валад, тасаввуфий манбалар, генезис.Аннотация
Ушбу мақолада улуғ олим, мутафаккир, етук мутасаввиф зот Саййид Бурҳониддин Муҳаққиқ Термизийнинг ҳаёти ва фаолиятини ёритиш билан бирга Онадўли адабиётининг етук вакиллари Мавлоно Жалолиддин Румий, Султон Валад каби зотларнинг бой маънавий меросига кўрсатган ғоявий таъсири ўрганилади. Маълумки, Жалолиддин Румий “Маснавий маънавий”, “Фийҳи мо фийҳи” каби асарларида устози Саййид Бурҳониддин Термизий руҳий тарбиясидан кўп таъсирланган. Худди шу каби ғоявий таъсир Султон Валаднинг “Валаднома”, “Рубобнома”, “Маориф” номли асарларида учратиш мумкин. Бинобарин, ушбу мақолада Саййид Бурҳониддин Термизий қаламига мансуб “Маориф” асари билан бирга юқорида зикр этилган асарларнинг ғоявий, услубий, адабий, лисоний жиҳатлари қиёсий матншунослик асосида тадқиқ этилади. Шунингдек, Саййид Бурҳониддин Термизий ва Султон Валад қаламига мансуб “Маориф” номли икки асарнинг таркибий қисми ва генезиси аниқланиб, муҳим илмий хулосалар берилади.
Библиографические ссылки
1. Абу Абдуллоҳ Ҳаким Термизий. Ас-солату ва мақосидуҳо (Намоз ва унинг мақсадлари)/Таржимон, сўзбоши ва изоҳлар муаллифи. М. Жониев. – Термиз: Китоб нашр, 2024.
2. Адҳамбек Алимбеков. Турк адабиёт тарихи. – Тошкент: ТошДШИ нашриёти, 2005.
3. Ж. Чўтматов. Термизнинг безавол қалъалари ёхуд Термиз тарихи. – Тошкент: Янги нашр, 2017.
4. Жалолиддин Румий. Фийҳи мо фийҳи/ бо тасҳиҳот ва ҳавошии Бадиуззамон Фурузонфар. – Теҳрон: Интишороти Нигоҳ, 1365.
5. Жалолиддин Румий. Маснавий маънавий/ бо саъйу эҳтимоми Риналд Никольсон. – Теҳрон: Шаҳри китоб, 1380.
6. Мирзо Кенжабек. Буюк Термизийлар. – Тошкент: Ўзбекистон миллий энциклопедияси» Давлат илмий нашриёти, 2017.
7. Саййид Бурҳониддин Муҳаққиқ Термизий/ сўзбоши, таржима ва изоҳлар муаллифи К.Жамаҳматов. – Термиз: Китоб нашр, 2024.
8. Султон Валад. Валаднома/ Ба тасҳиҳи устод аллома Ҷалолиддин Ҳумоӣ. – Теҳрон: Интишороти Иқбол, 1376.
9. Султон Валад. Маориф/ ба кўшиши Нажиб Мойил Ҳиравий. – Теҳрон: Интишороти Мавло, 1419.
10. Термизлик олимлар асарларининг жаҳон фондларидаги қўлёзмалари. – Тошкент: Фан, 2018.
11. Ҳоқоний. Девони Ҳоқоний – Теҳрон: Таҳурий, 1338.
